Pastiçeri konservash

Pastiçerinë e kam pikë të dobët. Madje që kur është hapur Cake and Caffeine për të cilin kam shkruar edhe këtu, kam ngrënë kaq shumë cupcakes dhe biskota saqë kam zëvendësuar gjithë dozën e munguar gjatë fëmijërisë.

E meqë ra fjala tek fëmijëria, mbaj mend që kishte pak varietet; por ne përsëri i referohemi me një farë nostalgjie kur themi “ëmbëlsira si dikur”. Ëmbëlsirat e dikurshme përgatiteshin nga një grup i trajnuar pastiçerësh. Këta punonin me receta të përcaktuara në bazë të librave të pastiçerisë klasike franceze. Përbërësit ndoshta nuk ishin aq të shumëllojshëm sa do të kërkonte një gamë e vërtetë ëmbëlsirash të tilla, por kushdo që ka njohuri mbi pastiçerinë e di që me sheqer, vezë dhe gjalpë mund të bëhen mrekullira. Pa dashur të idealizoj të kaluarën, besoj se nostalgjia jonë e shijes vjen pikërisht nga kjo.

Përveç emrave që ua kemi përshtatur, këto ëmbëlsira i gjen kudo. Disa shembuj janë:

Mafishet – Quhen Meringue por teknika e përgatitjes është e njejtë me atë të dikurshme. Meringuet janë gjithashtu bazë për shumë ëmbëlsira të tjera, përfshi këtu të famshmet Macarons dhe torta Pavlova.

Pasta shu – në fakt quhen Eclair, sepse Shu (Choux) është lloji i brumit, i cili kur piqet krijon zbrazëti në brendësi dhe mbushet me krem pastiçerie. Midis shumë ëmbëlsirave të bëra me choux, më të njohurat janë Profiterole dhe Croquembouche.

Milfej –  Mille-feuille  ose një mijë fletë (i kemi rënë shkurt me shqiptimin 🙂 ) është një prej delikatesave që sot risillet më shpesh nga restorantet në versione moderne.

A ju shkoi goja lëng teksa po lexonit? Edhe mua kur po e shkruaja. E vërteta është që realisht na ka marrë malli të hyjmë në një pastiçeri ku banaku shndërrin nga ngjyrat, format, larmia dhe freskia e ëmbëlsirave të ekspozuara.

Dikur e tillë ishte “Bukë dhe ëmbëlsira franceze”, të cilën e adhuroja. Nisa ta frekuentoj që kur unë isha adoleshente dhe ai ishte një bodrum i vogël. Sa herë shkoja, nuk dija cilën ëmbëlsirë të mrekullueshme të zgjidhja më parë. Pastaj u zhvendos në 4 fishin e ambjentit, një kat më sipër aty ku është sot (në version shumë të reduktuar). Gjatë kohës së lulëzimit porosita njëherë një eclair i cili më erdhi me një surprizë brenda: me myk. Unë sigurisht e reklamova dhe e ktheva. Zgjodha një ëmbëlsirë tjetër. Në fund i pagova të dyja. Gjynah që atëhere nuk kishte media sociale dhe unë isha shumë e re për të ditur të drejtat e mia si klient. Pas kësaj nuk shkova më për një kohë të gjatë. Francezi (kështu e quanim për shkurt) u zvogëlua, humbi shkëlqimin dhe vitrina me ëmbëlsira u kthye në një trishtim, dhe sikur të mos mungonin të gjitha këto, drejtuesja franceze i ulëriste në sy të klientëvë, stafit të hutuar.

Unë e kam mbyllur me atë vend, por ende nuk kam një zëvendësues për të. Madje sapo hapet një i ri, shkoj me shpresën se do gjej diçka ndryshe por  ajo që gjej janë përsëri po të njejtat tarta me krem pastiçerie të gatshëm, të njejtat kupa me pana vegjetale, të njejtat torta me çokollatë e karamel me kova, ose me petë sheqeri të pangrënëshme në forma kitsch makinash, eurosh, markash apo pjesësh trupi që rrëfejnë aspiratat e atyre që i porosisin. Kjo e kthen edhe njëherë tortën në një element dekori duke e larguar përfundimisht vëmendjen nga cilësia e saj.

Kur flas për cilësi kam 3 aspekte me rëndësi parasysh:

1. Përbërësit: Fatkeqësisht pastiçeritë në Tiranë nuk kuptojnë se përbërësit sintetikë dhe të konservuar kurrë nuk do të bëjnë një ëmbëlsirë të mirë. Nëse një ëmbëlsire i heq gjalpin (që duhet 92% yndyrë) për ta zëvendësuar me margarinë (që është një molekulë larg të qënit qese plastike), zëvendëson me pluhura qumështin apo vezët (po, ka edhe vezë pluhur), dhe e mbush me pana vegjetale (jo shtazore siç është), sigurisht që rezultati do të jetë mediokër edhe pse do të mund të rrojë 5 ditë në banak pa u prishur.
2. Teknika: Për të thënë të vërtetën pastiçeria nuk është e lehtë. Kërkon kujdes, saktësi, receta të kalibruara, pajisje të përcaktuara dhe zotërim të mirë të teknikave. Përveç të gjitha këtyre duhet edhe kohë për të përgatitur siç duhet secilën recetë. Madje disa prej tyre kërkojnë dy-tre ditë parapërgatitje. Por fundja pse të lodhesh e të harxhosh 2 ditë për të bërë një ëmbëlsirë kur mund të blesh nga furnitorët vendas pluhura çudibërës që kur i përzien respektivisht me qumësht, ujë apo pana japin tre ëmbëlsira me emra të ndryshëm (sipas tyre: Cheesecake, Mousse dhe Panna cotta)
3. Çmimi: Në fund çështja rrotullohet rreth çmimit. Ne presim që embëlsirat të jenë të lira, por për arësyet që përmenda më lartë nuk mund të jenë. Përbërësit e mirë, teknikat dhe orët e punës që duhen për një ëmbëlsirë, e rrisin çmimin, dhe për këtë duhet të biem dakord njëherë e mirë.

Por çmimi nuk mund të jetë i vetmi argument për mungesën e zgjedhjes. Madje edhe shprehjet “këto duan njerëzit” më duken një pretekst. I njejti pretekst që përdorin të gjithë ata që bëjnë muzikë turbofolk, makarona me pana dhe injektime me botox. Preteksti i dikujt që nuk do të lodhet fare dhe i nënvlerëson klientët e tij potencialë.