Kush më njeh nga afër e di që kam momente që fiksohem vetëm me një gjë. Tani për momentin fiksimi im janë tortat me gjalpë si kjo në foton më sipër. Në këto muajt e fundit kam lexuar libra mbi to, ndjekur kurse online, testuar lloj lloj recetash…dhe rrënuar financiarisht.
Nisur nga shpenzimet jashtëzakonisht të larta të këtij hobi me sa duket të kushtueshëm, vendosa të drejtohem tek furnitorët e mëdhenj për të marrë produkte me shumicë. I kisha idetë e qarta, më duhej gjalpë, çokollatë, kakao e vanilje. E nëse për çokollatën e kakaon deri diku gjeta alternativa të kënaqshme edhe pse sigurisht të kushtueshme, çudia më e madhe mbeti gjalpi. Nga të gjithë distributorët, vetëm një ofronte gjalpë pastiçerie* në format profesional por që nuk e kishte në gjendje për momentin. Ama të gjithë ofronin jo një, por 4-5 variante margarinash dhe yndyrash vegjetale.
Po bëj një parantezë këtu për të sqaruar përse jo çdo gjalpi bën për pastiçeri. Në pastiçeri përdoret vetëm gjalpi mbi 82% yndyrë idealisht, në mënyrë që të sigurojë shkriftësinë, aromën dhe të ruajë balancën e përbërësve gjatë emulsifikimit dhe pjekjes. Nëse do përdorej një gjalpë jo i përpunuar mirë dhe me % të ulët yndyre, struktura kimike e kremit apo kekut do të komprometohej, pa përmendur që aroma e një gjalpi të papërpunuar mirë do të ndërhynte në buqetën aromatike të ëmbëlsirës në tërësi.
Kur i pyeta përse nuk keni gjalpë por vetëm yndyra të tilla vegjetale, përgjigja ishte “sepse nuk na i kërkojnë, dhe sa herë i marrim mbeten stok”. Tani meqë po afrohet momenti kur do fillojmë të drejtojmë gishtin tek ai/ata që e kanë fajin, më lejoni t’u tregoj edhe një pjesës së informacionit që është thelbësore në këtë diskutim: çmimi. Çmimi për gjalpin e pastiçerisë ishte 1400 Lekë. Pothuaj njësoj sa tek supermarketi i lagjes po të marr 5 paketa 200 gr, por ky është tjetër diskutim. Kurse për margarinën apo lëtyrat e tjera të ngjashme çmimi për kg ishte midis 200-400 Lekë. Po një kile 200 Lekë (- po e lë këtu ta përthithni).
Përpara disa vitesh mbaj mend që pati një debat mbi vajin e palmës dhe gjalpin dhe pata shkruar këtë shkrim. Po ashtu më pas pata shkruar këtë shkrim për bazat e përzierjet e gatshme që përdoren masivisht. Sepse 99% e biskotave, tortave, akulloreve dhe çdo ëmbëlsirë tjetër që shitet këtu, vijnë nga produkte të gatshme të cilat sigurojnë çmim të ulët dhe një shpullë në fytyrë të gjithë atyre artizanëvë që dijnë se çfarë do të thotë të rrish 3 orë në kuzhinë për të bërë një tortë që kërkon 20 teknika.
Nuk e di ju, por mua më shqetëson shumë se si jo vetëm ç’kam shkruar para tre viteve qëndron ende, por që tregu dita ditës drejtohet edhe më shumë tek produktet plotësisht sintetike me çmime të ulëta dhe cilësi të dyshimtë. Më shqetëson që edhe pse informohem vazhdimisht, përsëri jam e rrethuar nga produkte që drejtëpërdrejtë apo tërthorazi nuk përkojnë me besimet e mia mbi ushqimin. Më shqetëson që secili prej nesh nuk pyet (apo pyet shumë pak) përse disa produkte janë shumë të lira, apo disa jashtëzakonisht të shtrenjta, nga vijnë, si konservohen, cilat janë alternativat.
E di, do më thoni që çmimi është i rëndësishëm dhe s’mund të pyesim përse diçka është e lirë. Jam dakord. E kuptoj. Por në një treg pa ndërgjgje, ne duhet të jemi të informuar, vigjilentë dhe kërkues…dhe të sigurohemi të mos e hamë kauçukun për gjalpë.
No Comments